Bogota: de stad van de eeuwige files
De app Waze maakt het gebruikers mogelijk de beste route te vinden op basis van verkeersdrukte. Elke gebruiker deelt namelijk zijn verkeersinformatie met anderen, zodat je uit heel veel verschillende bronnen real-time informatie krijgt over de situatie ter plekke.
Waze heeft op basis van de informatie die haar gebruikers doorsturen 167 gebieden in 32 landen langs de meetlat gelegd. Elke stad kreeg een cijfer voor de doorstroming van het verkeer. Het gemiddelde van de stadscores per land gaf ook een landscore. Waze nam vijf factoren mee in haar onderzoek gemiddelde snelheid (filevorming), verkeersveiligheid, kwaliteit van de wegen, diensten voor weggebruikers en prijs van de brandstof.
Maanlandschap
Bogota, de stad van de eeuwige files, scoorde een zeer magere 0,9 (op een schaal van tien) op het gebied van gemiddelde snelheid. De wegen – ook wel vergeleken met de maan vanwege de vele ‘kraters’ – scoorden met een 2,9 ook een zeer dikke onvoldoende. Geholpen door een zeer gunstige brandstofprijs komt Bogota gemiddeld toch nog op een 3,4 uit, maar dat het verkeer sterk verbeterd kan worden, behoeft geen uitleg. Alle grote steden samengenomen komt de gemiddelde landscore van Colombia uit op een 3,4.
Lijstaanvoerder
Nederland – trots op haar top-5 noteringen in haast elk belangrijk lijstje – is volgens Waze het beste land ter wereld om weggebruiker in te zijn. Met een rapportcijfer van 7,9 staat het op plek 1. Hoewel Nederland ook best wat files kent, scoort het goed op verkeersveiligheid en de kwaliteit van de wegen.
Oplossingen
#1 Transmilenio
Het stadsbestuur van Bogota probeert de verkeersopstoppingen al jaar en dag tegen te gaan met de Transmilenio, een netwerk van buslijnen. De bussen hebben hun eigen gescheiden rijstroken en stoppen bij moderne terminals. Reizen met de bus is daardoor meestal sneller dan met de auto. De Transmilenio is zo succesvol dat je zeker in de spits in een bomvolle bus terecht komt. En dat staat ook weer veel mensen tegen.
#2 Verkeersagenten
Bogota zet ook verkeersagenten in tijdens de spits op drukke kruispunten. Zij doen een dappere poging om het verkeer soepeler door te laten rijden, maar krijgen daarbij weinig hulp van de weggebruikers. Een kruispunt vrijlaten is aan de meeste Bogotanen niet besteed, waardoor de ene file weer een andere veroorzaakt in de daarop aansluitende zijwegen.
#3 Pico y placa
Tijdens de spits mogen op de ene dag alleen auto’s met een even laatste cijfer op de kentekenplaat rijden (0-2-4-8) en op de daaropvolgende dag alleen auto’s met een oneven eindcijfer (1-3-5-7-9). ‘Pico y placa’ heet deze maatregel. Op papier zou daarmee het aantal verkeersdeelnemers in de spits moeten halveren. In de praktijk pakken mensen vooral de taxi (de bus zit immers overvol) of vaker nog: ze schaffen nog een auto aan, maar dan met een ander eindcijfer op de kentekenplaat. Heel veel Bogotanen beschikken zo over een waar wagenpark van vaak wel vier auto’s. Een fikse investering, maar omdat elke auto weinig kilometers maakt in een jaar, gaan ze een stuk langer mee.
#4 De fiets
Wat weinig mensen weten is dat Bogota behoorlijk wat fietspaden heeft. Ze zijn niet allemaal even goed onderhouden, maar per fiets kun je toch best snel ergens komen. Veel sneller dan met de auto. Van een echte fietscultuur is echter geen sprake. Dat merk je vooral aan andere weggebruikers. Auto’s knallen over het fietspad heen als ze af moeten slaan en voetgangers zien het fietspad als een extra stukje stoep. Ook de fietsers zelf letten over het algemeen niet heel goed op. Een tegenligger die niet voor zich kijkt is best gebruikelijk. Toch wordt er behoorlijk wat gefietst. Vooral mensen uit lagere inkomensgroepen gebruiken de fiets als transportmiddel naar hun werk. De rijkere groep houdt het liever bij de auto, al zie je wel steeds vaker zakenmannen op de tweewieler voorbijschieten. De fietsvaardigheden van de gemiddelde Colombiaan zijn echter pover, dat is onder meer merkbaar aan de vele volwassenen die leren fietsen in het park op zondag en de chaotische taferelen tijden de wekelijkse Ciclovia.
De fiets lijkt echter wel een sleutel in het verminderen van de files. Hoewel Bogota zeer uitgestrekt is, wonen de meeste mensen vanwege de haast altijd heersende verkeerschaos vaak dicht bij hun werk. Ook is het weer bijna altijd aangenaam om te fietsen. De fietspaden veiliger maken, wat extra kilometers erbij en de fietser voorrang geven boven het andere verkeer (wanneer fietsend op het fietspad), zou de tweewieler een stuk populairder maken. Of misschien moet Nairo Quintana gewoon de Tour de France winnen.
#5 Metro
Medellin heeft wel goede asfaltwegen. En een kabelbaan. En een metro. Dus het kan wel. De plannen voor een metro in Bogota bestaan al decennia. Sterker nog, de eerste bovengrondse lijn zou in 2020 af moeten zijn en in gebruik worden genomen, al geldt hier: eerst zien en dan geloven.