Colombia in 10 onhebbelijkheden

Colombia is een fantastisch land om te bereizen om in te wonen, maar soms – heel even maar – komt het je neusgaten uit. En wel hierom:

1] Feestjes van de buren

Colombianen zijn gek op feestjes. Vooral in de decembermaand. En die vier je als het even kan thuis. Als afsluiter van het feestje – om 3,4 of 5 uur ’s nachts – moet je dan – volgens de plaatselijke etiquette – nog even met volle borst meebrullen met een paar van je favoriete nummers. En zeg je er wat van – dat gaat hier via de portier van je appartementencomplex – wordt de vraag om rust in de tent niet zelden genegeerd.

2] Let’s get loud!

Colombianen houden van luid. Ze spreken vaak luid en op elk feestje of festijn komt er een batterij boxen en versterkers om de hoek kijken. De cijfers van Colombianen met gehoorproblemen zijn niet exact bekend, maar feit is dat je trommelvliezen hier flink geteisterd worden.

3] Geen respect voor fietsers

In Colombia heb je best veel fietspaden. Maar een fietstocht heeft – in de spits – het meeste weg van een ritje in de achtbaan. Voetgangers gebruiken de fietspaden ook om er op te lopen, of steken het fietspad over onverwachts en zonder te kijken. Dan heb je nog de auto’s die zonder richting aangeven – én kijken – opeens afslaan. Zelfs andere fietsers nemen het niet zo nauw. Ze halen in als het niet kan. Tot slot kom je wel eens een gat in de weg tegen.

4] Wanorde in het verkeer

Dit zeurpuntje sluit aan bij het gebrek aan respect voor fietsers. Automobilisten houden zich ook niet erg bezig met het welzijn van hun medeweggebruikers. Parkeren op de rechter rijstrook is heel gebruikelijk. Het wordt zo vaak gedaan dat heel veel wegen in de praktijk een rijbaan minder hebben voor de doorstroming. Even parkeren op de stoep of – beter nog – op een parkeerplaats, ligt niet in de volksaard. In de spits vinden Colombianen het ook een sport om kruispunten te bezetten. Het gevolg is dat het verkeer compleet vastloopt, terwijl het kruispunt vrijhouden de helft van de wanorde kan voorkomen. En dan is er nog het voordringen, snijden en onverwacht afremmen die chaos compleet maken.

5] Gebrek aan reflexiviteit

Colombianen zijn zo respectvol, vriendelijk en behulpzaam in de sociale contacten, dat je je haast niet kunt voorstellen dat ze in overige situaties geen oog voor anderen hebben. Maar veel punten in dit overzicht hebben wel degelijk te maken met een gebrek aan reflexiviteit. Als een stel auto’s een kruispunt blokkeren terwijl dat niet hoeft, toeteren de auto’s op de geblokkeerde rijbaan het uit. Zij realiseren zich dus hoe irritant dat is. Een kruispunt verder doen die toeterende automobilisten precies hetzelfde: ze blokkeren een ander kruispunt voor weer andere toeterende automobilisten. En de geparkeerde auto’s op de rechterrijbaan irriteert ook iedereen. Toch parkeer je daar – en niet op een parkeerplaats – als je in de buurt moet zijn.

6] Kloof tussen rijk en arm

Als je denkt dat in Colombia iedereen arm is, kom je bedrogen uit. Zeker in de grote steden valt je op dat er juist ook veel rijkdom is. Maar dan wel onder een kleine groep. De inkomensongelijkheid in Colombia is een van de grootsten ter wereld. De samenleving is bovendien erg verdeeld in klassen. Dat komt ondermeer door het onderwijssysteem. Naast de openbare scholen en universiteiten heb je privéscholen en universiteiten. Een privéschool kost je al snel 600 euro in de maand en dat is voor de gewone arbeider – met een maandinkomen van 300 euro – niet te betalen. Als je je kind naar een privéschool kunt sturen, weet je dus meteen dat zijn klasgenootjes ook welgesteld zijn. Verder zijn de buurten in Colombiaanse steden opgedeeld in 6 klassen. De beste wijken vallen in categorie 6, de slechtste wijken in categorie 1. Op basis van de categorie, of ‘strato’ betaal je ook voor water, gas, licht en internet. Kost een internetabonnement je in een wijk in categorie 6 bijvoorbeeld 50 euro in de maand, dan zijn de kosten voor precies datzelfde internetabonnement in een minder goede wijk ook lager. In de praktijk begeven Colombianen zich graag tussen mensen van dezelfde strato.

7] Goed onderwijs kost geld. Veel geld

Voor onderwijs van een goed niveau moet je op een privéschool zijn. En die zijn, zoals hierboven gemeld, schrikbarend duur. De meeste goede scholen kosten rond de 600 euro per maand per kind, maar 900 euro per maand of meer wordt ook betaald. Heb je geen geld, dan ben je aangewezen op openbaar onderwijs en is het lastig na je studie in de juiste banencarrousel te komen.

8] Grote werkdruk

Een 32- of 36-urige werkweek is niet alledaags in Colombia. 50 uur per week werken is geen uitzondering. En zaterdagochtend is voor velen ook een halve werkdag. En wat te denken van kleine ondernemers? Een bakkertje of drogist is niet zelden van 8 uur ’s ochtends tot 10 uur ’s avonds open. En dat 7 dagen per week. De enorme werkethos wordt er al vroeg ingestampd, want op menig privéschool volgende de kinderen lange dagen. En dan krijgen ze ook nog eens heel veel huiswerk mee. De goede werkethos irriteert vanzelfsprekend niet, maar wel het feit dat uren maken belangrijker lijkt te zijn dan effectiviteit.

9] Rijen, rijen en nog eens rijen

Bij de kassa van de supermarkt, het stadskantoor of gewoon in de file; zeker in Bogota sta je altijd in de rij. In de supermarkt is de lange rij goed te verklaren, want de arme jongens en meisjes achter de kassa worden bedolven onder allerlei vragen, uitgeknipte kortingsbonnen en nog meer vergelijkbaar malheur. En dan moeten ze soms een sprintje door de winkel trekken om een prijs te controleren. Met ongeveer 8 miljoen inwoners is het overigens niet erg gek dat het in de hoofdstad overal druk is.

10] Alles met de auto

Met een prachtig klimaat is Colombia eigenlijk het ideale fietsland. Toch hebben de Colombianen wel wat van Amerikanen weg als het om de voorliefde voor de auto gaat. Voor een stukje van een paar honderd meter pak je gerust de auto. Opvallend vaak vinden Colombianen een bestemming ver, omdat ze het afmeten aan de tijd dat ze in de auto zitten. Maar ja, als je een uur over een afstand van 5 tot 10 kilometer doet in het drukke stadsverkeer, zou je ook voor ander vervoer kunnen kiezen.