Column van een expat: stemmen vanuit het buitenland

Het zal niemand ontgaan zijn: op 15 maart zijn de Tweede Kamer verkiezingen. Als Nederlander in het buitenland kan je dan ook stemmen. Het gaat als volgt: voor een bepaalde datum moet je je inschrijven via www.stemmenvanuithetbuitenland.nl, waarna je per mail het stembiljet toegestuurd krijgt.

Dat stembiljet is natuurlijk waardeloos zonder stembewijs. Die wordt samen met een oranje retourenvelop naar je huisadres in het buitenland gestuurd. Althans, dat is de bedoeling. Ik heb mij in januari aangemeld via de website als stemgerechtigde en die stempas is nog altijd niet gearriveerd. De Nederlandse ambassade in Colombia heeft inmiddels veel vragen daarover binnen gekregen en ook een advies opgesteld: vraag je stempas nogmaals aan en laat hem dit keer niet sturen naar je huisadres maar naar de ambassade. Dit zou sneller moeten zijn dan de reguliere post, omdat de ambassade een weekpost onderhoudt met Nederland.

Onderweg

Zo gezegd, zo gedaan. Op de tweede aanvraag van mijn stempas – dit maal met het verzoek het te sturen naar de speciale verkiezingspostbus van de ambassade –  kreeg ik vandaag een reactie van de gemeente Den Haag. In plaats van: ‘ja, meneer uw stempas is onderweg’ kreeg ik een algemene mededeling  gericht aan alle mensen met hetzelfde probleem: ‘uw stempas kan nog altijd op tijd arriveren’. Oftewel: we hopen het beste voor u.

Hoop

Het kan inderdaad nog dat de stempas op tijd op de deurmat ploft, maar het kan ook zo maar dat mijn stem verloren gaat. En dat zou zo maar honderden, zo niet duizenden keren kunnen gebeuren wie op het kaartje van D66-politicus Eelco Keij afgaat. Hij biedt de mogelijkheid aan alle geregistreerde stemgerechtigde Nederlanders in het buitenland – liefst 77.500 stemmers – om op zijn website  aan te geven of zij hun stempas hebben binnengekregen. Er zijn opvallend veel rode markeringen als teken van ‘niet ontvange’ te zien.

Veranderingen

In afwachting van mijn stempas hoop ik dat de Nederlandse overheid voor de volgende verkiezingen zijn zaakjes beter in orde heeft. Een van de oplossingen is dat zij standaard alle stempassen op tijd naar de ambassade per land stuurt met die befaamde weekpost. De ambassade kan de stempassen dan weer doorsturen of laten ophalen voor wie dat wenst. Nog beter zou een digitaal stemloket zijn, maar of daar de overheid zijn vingers aan wil branden? Volgens dit artikel in het NRC zijn er toch een half miljoen (!) stemgerechtigde Nederlanders in het buitenland en daar stemt door de omslachtige procedure dus maar een klein deel van. In hetzelfde artikel wordt gesteld dat in 2012 70 procent van de opgestuurde stembiljetten terugkwam. Als zo’n zelfde percentage ook voor 2017 geldt, gaan er dus 23.250 stemmen verloren.

Update 9 maart

Afgelopen donderdagavond laat bleek het mogelijk om de stemwijze aan te passen naar een volmacht. De aanvraag voor de aanpassing van de stemwijze moest dan wel voor vrijdagmiddag 17.00 uur binnen zijn bij de afdeling van de gemeente Den Haag die zich bezighoudt met de buitenlandse stemgerechtigden. Gezien het tijdsverschil van zes uur, werd er ’s ochtends druk gezocht tussen de vrienden en kennissen naar een volmachtnemer. En het is gelukt. Inmiddels zijn de volmachtbewijzen netjes ontvangen. Zo zie je maar, dat je met een beetje inzet toch je stem kunt laten horen.

Beeld: Flickr.com Creative Commons; Bas Boerman