Verhuizen naar een nieuw land (zoals Colombia): de uitdagingen voor je relatie

Het leven van een expat wordt vaak geromantiseerd: een luxeleventje zonder zorgen. Maar in de praktijk zet het verkassen naar een nieuw land de relatie vaak onder druk.
Je hebt expats in alle soorten en maten. Meestal wordt met een expat iemand bedoeld die voor z’n werk een paar jaar naar een ander land gestuurd, maar er zijn ook expats – emigranten zoals je wilt – die bijvoorbeeld voor de liefde verhuizen. Is beide gevallen is het meestal zo dat de ene helft van het koppel de aanjager of reden is van de verhuizing. En dat feit zet relaties vaak onder druk.
Expat: uitgezonden voor werk
Om het iets duidelijker te maken beginnen we met een fictief voorbeeld. Annemarie werkt voor een multinational en wordt voor drie jaar naar een ander land uitgezonden om daar groei voor haar bedrijf te bewerkstelligen. Haar man Robert gaat mee. Ze belanden in hun nieuwe, tijdelijke, thuisland in een gespreid bedje. Mooi appartement, goed salaris en een heel nieuw leven. Robert vindt het in de eerste weken allemaal fantastisch, maar langzaamaan verandert dat. Annemarie heeft het druk met werken, terwijl Robert vooral thuis zit. Hij werkt als freelance architect, maar de klussen uit Nederland drogen op. Annemarie heeft nu het succesvolle leven, de etentjes, de contacten. En Robert? Die is vooral de man van. Als Annemarie thuiskomt met het nieuws dat ze een grote nieuwe deal heeft gesloten, kan Robert daar tegenover zetten dat hij de hond heeft uitgelaten. En wat nieuwe opdrachtgevers heeft geprobeerd te interesseren voor z’n diensten. En met nieuwe vrienden zoeken gaat het ook al niet zo goed, terwijl Annemarie van etentje naar verjaardag en hei-uitje hobbelt. ‘Fantastisch het expat-leven’, denkt Annemarie. Robert zou eigenlijk wel terug naar Nederland willen. De spanningen krijgen steeds meer invloed op hun relatie.
De liefde achterna
Het tweede (wederom fictieve) voorbeeld is van Andres en Carolien. Andres is een student geneeskunde als hij tijdens een uitwisseling in Nederland de oer-Hollandse Carolien ontmoet. De liefde spat er vanaf en Andres besluit langer in Nederland te blijven. Eenmaal afgestudeerd blijkt dat Andres het makkelijkst in z’n thuisland Colombia aan een baan komt. Z’n ouders zijn bovendien niet meer zo gezond, dus dat vermakkelijkt de terugkeer. Carolien ziet Colombia wel zitten en verhuist na een tijdje ook naar Bogotá. Ze komt aan met een redelijke kennis van de Spaanse taal, maar zonder werk. En zonder vrienden. Andres pakt z’n oude leventje met gemak weer op. Van tijd tot tijd chillen met z’n oude vrienden, gezellige weekendjes weg met z’n ouders en hard werken in de kliniek. Het Spaans van Carolien wordt steeds beter, maar het baantje dat ze heeft past eigenlijk niet bij haar ambities. Ook heeft hij last van heimwee. Andres steunt haar wel, maar vindt dat Carolien ook wat pro-actiever moet integreren. En dat gaat Carolien moeilijker af dan verwacht. Ook in deze relatie ontstaan spanningen.
Dagelijkse praktijk
Hoewel de bovenstaande voorbeelden verzonnen zijn, raken ze in de kern wel de relatieproblemen die ik hier om mij heen zie. Bij veel expats en emigranten gaat het gelukkig goed, maar bij een deel komen de verhoudingen op scherp te staan omdat de levens niet meer synchroom lopen. Als de een na een verhuizing naar een nieuw land werk heeft, nieuwe vrienden maakt en in een vertrouwde omgeving belandt, daar is het voor de andere helft van de relatie soms een situatie zonder die zekerheden. En dat zet relaties onder druk.
Hoe kun je bovenstaande situaties voorkomen?
Het antwoord is natuurlijk: dat kun je niet. Je kunt wel proberen de kans op een succesvolle integratie (werk, vrienden, etc) voor beide te vergroten. Zorg dat je de taal van het nieuwe land al spreekt. En maak een plan van wat je wilt bereiken en hoe? En heb je een plan B als plan A niet lukt? En heel belangrijk: spreek met elkaar af wat je als koppel verwacht van het nieuwe avontuur in het buitenland. Voor allebei. Probeer het land waar je naartoe gaat ook van te voren te verkennen als je het niet kent. Ga er eens uitgebreid op vakantie en kijk wat de mogelijkheden zijn.
De relatie komt toch onder druk te staan? Wat dan?
Het is altijd goed om veel met elkaar over de situatie te praten. Ook een relatiepsycholoog kan wonderen doen. Samen met hem of haar help je duidelijk de situatie in kaart te brengen – dat is bij veel koppels toch niet altijd duidelijk – en daarna kan worden gezocht naar een oplossing. Een bezoek aan de relatiepsycholoog voordat je gaat emigreren is soms ook raadzaam. Dat kan helpen om problemen voor te zijn.
Contact met psycholoog
Lees je dit artikel en denk je: hé, dat geldt ook voor mij (en mijn partner), neem dan gerust contact op met een relatiepsycholoog. Tip: bijvoorbeeld Marcela Lombana, zij is een in Colombia afgestudeerde psycholoog en spreekt Engels, Spaans én Nederlands en werkt met expats. Ze doet desgewenst sessies via Skype (Colombia, Nederland en de rest van de wereld). Haar contactgegevens kun je hier vinden: biobalanceblog.com.